Zyrtarët e Bashkimit Evropian u kthyen në punë të martën pasi shijuan pushimet e Pashkëve. Por po afron raundi i dytë i zgjedhjeve presidenciale në Francë, i cili, siç vlerësohet, do të çojë në luftën për të ardhmen e BE-së.
Kandidatja e ekstremit të djathtë, Marin Le Pen, këmbëngul se nuk ka një axhendë sekrete të “Fregsit” (lojë me fjalë – shkurtesë nga dalja e Francës nga BE-ja).
Por kundërshtarët thonë se politika e saj do të rrezikonte pozicionin e Francës në BE.
Mbështetësit pretendojnë se Brukseli nuk arriti të mësonte mësimet nga Brexiti – dalja e Britanisë nga BE-ja.
Votuesit do të zgjedhin mes Le Penit dhe presidentit aktual Emanuel Macron, i cili drejton lëvizjen centriste La République En Marche , të dielën, më 24 prill, shkruan BBC News në serbisht .
Le Pen, presidentja e Asamblesë Kombëtare, në këto zgjedhje i zbuti ndjeshëm pikëpamjet e saj për BE-në.
Në programin politik të vitit 2017, ajo premtoi referendum për anëtarësimin në BE, pas gjashtë muajsh negociata për një përpjekje për të reformuar rrënjësisht bllokun.
Por nëse lexoni dokumentin e këtij viti “ 22 masa për Francën ”, BE-ja as që përmendet drejtpërdrejt.
Nuk ka asnjë histori për tërheqjen e Francës nga monedha e vetme – euro.
Jean-Baptiste Lemoine, ministër në qeverinë franceze, beson se qëndrimi më i butë i Le Pen është pasojë e dëshirës së saj për të “fituar presidencën”.
“Por kjo vë në pikëpyetje disa themele të BE-së,” tha ai.
Ajo që është e padiskutueshme është se fitorja e Marin Le Pen do të shkaktonte tronditje në Bruksel.
Ndryshe nga Britania e Madhe, Franca ishte një nga themeluesit e asaj që përfundimisht u bë Bashkimi Evropian dhe tani është mbështetësi i dytë më i madh financiar.
Marin Le Pen dëshiron të reduktojë kontributet e Francës në Bashkimin Evropian, të forcojë kontrollet kufitare dhe të organizojë një referendum për ndalimin e emigracionit “të pakontrolluar”.
Kjo do të thotë se francezët kanë përparësi në marrjen e ndihmës sociale, strehimit social dhe punësimit.
Një politikë e tillë duket se është në kundërshtim të drejtpërdrejtë me lëvizjen e lirë dhe primatin e ligjit të BE-së.
Kjo është dëshira që anëtarësimi në BE të jetë “a la carte”, thotë Jonathan Eyal, ndihmësdrejtor i qendrës kërkimore të Institutit Mbretëror të Shërbimeve të Bashkuara .
Planet e saj, thotë ai, mund të çojnë në “paralizë” të BE-së nëse shtetet e tjera anëtare, si Polonia dhe Hungaria, bashkojnë forcat me Francën në një përpjekje për të zvogëluar kompetencat e Komisionit Evropian.
Është një ide që do të ishte më shumë si një “mbledhje e shteteve kombëtare sesa një koncept bashkimi dhe uniteti”, shtoi ai.
Një jetë e re për BE-në apo një revolucion i përjetshëm?
Por një aleancë më e lirshme e kombeve ose një sistem “pranoni, hiqni dorë”, thotë Le Pen, do t’i jepte një jetë të re BE-së.
Këshilltarja e Rally Kombëtare Patricia Shanion e Abevi thotë se Le Pen dëshiron të “lirojë shtetet anëtare nga prangat e një makinerie të madhe burokratike”.
Dhe, pohon ajo, janë ata që “nuk pajtohen me reformën e BE-së” që e karakterizojnë politikën e Le Penit si Fregsit.
“Marin Le Pen është e përkushtuar të respektojë sovranitetin dhe pavarësinë e çdo shteti anëtar”, duke kuptuar rëndësinë e “bashkëpunimit të ngushtë”, tha ajo.
Emanuel Macron e përshkroi votimin e së dielës si një “referendum për Evropën”.
Fitorja e Marin Le Pen-it do të ishte vërtet një “tërmet” për BE-në, thotë Sylvie Kaufmann, redaktore e së përditshmes franceze Le Monde.
Megjithatë, ajo tregon për udhëheqjen e vazhdueshme të Macron në sondazhet e opinionit dhe faktin se Marin Le Pen do të sfidohej gjithashtu për të fituar një shumicë në zgjedhjet parlamentare të qershorit.
Megjithatë, Jonathan Eyal thotë se presidenca e Le Penit mund të jetë shumë shkatërruese për Perëndimin.
Do të ishte “në një pozicion revolucioni të përjetshëm” si me BE-në ashtu edhe me aleancën ushtarake perëndimore – NATO-n, thotë ai.
Konfliktet dhe mosmarrëveshjet me administratën e Brukselit nuk janë të panjohura për ish eurodeputeten Marin Le Pen.
Organi anti-korrupsion i BE-së, Olaf, ka akuzuar Le Penit dhe bashkëpunëtorët e saj të ngushtë për përvetësim të më shumë se 600,000 eurove kur ishin anëtarë të Parlamentit Evropian.
Le Pen e quajti atë “goditje të ulëta të Bashkimit Evropian, vetëm pak ditë para raundit të dytë” të zgjedhjeve presidenciale në Francë.
“Unë i mohoj kategorikisht ato pretendime”, tha ajo.
