Presidenti kinez Xi Jinping do të përballet me pengesa serioze nëse përpiqet të përshpejtojë përfundimin e luftës së Rusisë në Ukrainë. Më kryesorja nga të gjitha ka të bëjë me faktin se asnjëra palë nuk është e gatshme të ndalojë luftimet.
Plani i Xi për një të dërguar në Ukrainë i lejon administratës së tij të shmangë kritikat për mbështetjen e vendit për Moskën dhe të kërkojë një rol më të spikatur si një fuqi diplomatike.
Njoftimi i tij, të mërkurën gjatë një bisede telefonike me Volodymyr Zelensky, ishte një shenjë pozitive se Pekini mund të përdorë lidhjet e tij të ngushta me Rusinë dhe Vladimir Putinin për të nxitur paqen, raporton abcnews.al.
Në të njëjtën kohë, megjithatë, ka pasur skepticizëm nëse pala kineze është me të vërtetë e interesuar për t’i dhënë fund një pushtimi që ka refuzuar ta dënojë, apo nëse thjesht ka interesat e saj.
Gjithçka nisi me propozimin e paqes të Pekinit në shkurt, i cili kërkonte armëpushim, negociata dhe përfundimin e sanksioneve kundër Rusisë. Megjithatë, ai nuk dha detaje të tjera, por përsëriti pretendimet ruse se qeveritë perëndimore ishin përgjegjëse për pushtimin.
Kina ka arsye të shumta për të kërkuar fundin e luftës, pasi ka tronditur ekonominë e saj për shkak të rritjes së çmimeve të naftës, drithërave dhe mallrave të tjera. Pekini paralajmëroi gjithashtu të mërkurën për rreziqet e një lufte bërthamore pasi Rusia njoftoi më herët se do të vendoste armë bërthamore në Bjellorusi.
“Interesi i Kinës ndodh të jetë në linjë me përfundimin e luftës,” tha John Delury, një ekspert i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Yonsei në Seul.
“Nuk është në interesin e Pekinit të shohë Rusinë të poshtëruar, por jo edhe triumfuese. Opsioni më i mirë është një armëpushim dhe, bashkë me të, mundësitë ekonomike për të marrë pjesë në rindërtimin e Ukrainës pas luftës,” tha ai.
Njoftimi i së mërkurës, megjithatë, nuk dha asnjë tregues se çfarë mund të propozojë Kina për të zgjidhur çështjet midis Rusisë dhe Ukrainës, duke përfshirë Krimenë.
Ekziston mundësia që duke luajtur rolin e paqebërësit, Pekini mund të përpiqet të ndajë aleatët e tij europianë nga SHBA, të cilat Xi i akuzon se po përpiqen të pengojnë zhvillimin ekonomik dhe politik të vendit të tij.
Në të njëjtën kohë, Pekini po përpiqet të përmirësojë marrëdhëniet e tij me Europën pas reagimeve të shkaktuara nga një deklaratë e ambasadorit kinez në Francë, i cili vuri në dyshim sovranitetin kombëtar të vendeve ish-sovjetike, si Ukraina, si dhe anëtarëve të BE-së. si Estonia, Letonia dhe Lituania, raporton abcnews.al.
“Përpjekja për të krijuar një “hendek” midis SHBA-së dhe partnerëve të saj europianë është një qëllim i rëndësishëm për Pekinin,” tha Alexander Gabuev i institutit kërkimor Carnegie Endowment for International Peace.
“Për ta arritur këtë, Kina do të duhet të pretendojë të jetë një fuqi që po përpiqet në mënyrë aktive për paqen.
Pekini nuk e mbështet gjithmonë Putinin
Për më tepër, njoftimi i së mërkurës ishte një shans për Pekinin të tregonte se nuk është gjithmonë dakord me Moskën, megjithëse kritikët perëndimorë ende besojnë se pala kineze blen naftë dhe gaz rus, duke ndihmuar Putinin të përballet me sanksionet.
Administrata e Xi Jinping e sheh Kremlinin si një partner në përpjekjet për t’i rezistuar dominimit të SHBA në çështjet ndërkombëtare. Në një deklaratë të përbashkët para pushtimit të Ukrainës, Xi dhe Putin thanë se miqësia e tyre “nuk njeh kufij”, ndërsa marina e vendeve të tyre zhvilloi stërvitje të përbashkëta me Iranin në mars.
Megjithatë, qeveria kineze thotë se marrëdhënia mes dy palëve nuk ka karakteristika të një aleance. Pekini madje është zotuar të mos dërgojë armë në asnjërën nga dy palët ndërluftuese në Ukrainë, raporton abcnews.al.
“Kina nuk ka qenë kurrë në anën e njërës palë,” tha Da Wei, një ekspert i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Tsinghua në Pekin.
“Cili lider perëndimor ka komunikuar me të dyja palët?” thotë ai. “Unë besoj se kjo është dëshmi e synimit të drejtë dhe objektiv të Kinës për të promovuar bisedimet e paqes.”
Ka pak shpresë për bisedime
Qeveria e Zelensky tha në një deklaratë se biseda me Xi ka të ngjarë të çojë në “komunikim që synon arritjen e një paqeje të drejtë dhe të qëndrueshme për Ukrainën”.
Zelensky madje tha se e ftoi Xi në Ukrainë më 29 mars, por asnjëra palë nuk konfirmoi nëse kjo do të ndodhte në të vërtetë. Por analistët politikë raportojnë se ka pak mundësi për përparim.
Madje besohet se Ukraina po përgatitet për një kundërsulm për të rimarrë territoret që Rusia ka marrë tashmë në kontroll. Një zgjidhje e mundshme është “ndoshta vite, madje edhe dekada larg, pasi hendeku midis pozicioneve të Rusisë dhe Ukrainës është ende i madh”, raporton Gabuev.
Xi Yinghong, një ekspert i marrëdhënieve ndërkombëtare në Universitetin Renmin në Pekin, vuri në dukje se Ministria e Jashtme ruse ka thënë se bisedimet e paqes janë “pothuajse të pamundura”, ndërsa Zelensky i theksoi Xi rëndësinë e rikthimit të territoreve në kontrollin e Ukrainës.
