Amerikanët duan të kthehen në Hënë në vitin 2025 dhe kanë investuar 28 miliardë dollarë në këto përpjekje
Anija e vogël kozmike CAPSTONE e financuar nga NASA u nis nga Zelanda e Re në Hënë të martën, duke hedhur hapin e parë drejt kthimit të astronautëve amerikanë në shoqëruesin besnik të Tokës. Në NASA nuk e fshehën entuziazmin.
“Ky ekip mahnitës sapo dërgoi CAPSTONE në një trajektore balistike në orbitën hënore,” tha Bradley Smith , drejtori i nisjes së NASA-s.
Anija kozmike CAPSTONE (Cislunar Autonomous Positioning System Technology Operations and Navigation Experiment), me vlerë rreth 30 milionë dollarë, është sa një furrë me mikrovalë. Ata do të studiojnë orbitën specifike në të cilën NASA planifikon të ndërtojë stacionin hapësinor hënor Gatewey, ku astronautët do të ndalojnë para dhe pas qëndrimit të tyre në hënë.
Nëse gjithçka shkon sipas planit, pas katër muajsh CAPSTONE do të arrijë në orbitën në të cilën duhet të vendoset stacioni Gatawey. Anija kozmike CAPSTONE duhet të tregojë më pas se si kjo orbitë mund të futet me sukses dhe më pas të mbahet, dhe misioni duhet të zgjasë gjashtë muaj. Megjithëse misioni CAPSTONE mbledh informacione për NASA-n, ai është në pronësi të kompanisë private Advanced Space me qendër në Westminster, Kolorado.
Nisja e anijes së vogël kozmike CAPSTONE është hapi i parë, por i rëndësishëm drejt realizimit të programit Artemis prej 28 miliardë dollarësh, i cili synon të kthejë astronautët amerikanë në Hënë në vitin 2025.
Qysh në fund të gushtit, NASA mund të lëshojë një raketë gjigante, Sistemi i Nisjes Hapësinore, i cili do të mbante kapsulën e astronautëve Orion. Kapsula do të udhëtojë rreth hënës dhe do të kthehet në Tokë, por pa astronautët.
Një nga qëllimet e programit Artemis është dërgimi i gruas së parë në Hënë. Si pjesë e programit Apollo, nga viti 1969 deri në vitin 1972 në Hënë ishin 12 astronautë, por në mesin e tyre nuk kishte asnjë grua, sepse në atë kohë NASA nuk pranonte astronautë.
Kush është zoti Gorsky?
21 korriku do të shënojë 53 vjetorin e zbarkimit të njeriut në Hënë si pjesë e misionit Apollo 11, kur astronauti Neil Armstrong (1930-2012) bëri të famshmin “hap i vogël për njeriun, por i madh për njerëzimin”.
Ekziston një anekdotë e lidhur me misionin Apollo 11. Njëri thotë se kamera regjistroi Armstrongun, pasi kishte ecur dy orë e 19 minuta me Buzz Aldrin në Detin e Heshtjes së Hënës, duke mërmëritur më shumë me vete gjatë kthimit në modulin Eagle: “Paç fat, zoti Gorsky!”.
Por nuk kishte asnjë nga astronautët me atë emër, kështu që zoti Gorsky mbeti një enigmë deri në mesin e viteve 1990, kur në një festë në Florida, Neil Armstrong tha se Gorsky tani kishte vdekur dhe mund të tregonte se kush ishte.
Z. Gorsky ishte fqinji i tij në Ohajo. Një mëngjes, kur ishte dhjetë vjeç, Armstrong dëgjoi zonjën Gorsky duke i bërtitur burrit të saj.
– Seksi oral! Dëshironi seks oral? Po, por në ditën kur fqinji ynë i vogël ecën në hënë – bërtiti zonja Gorsky.
Por historia e zotit Gorski është fryt i një shakaje nga komediani i ndjerë amerikan, Buddy Hackett , i cili e shpiku atë për emisionin Tonight të NBC. Armstrong dëgjoi për shakanë në vitin 1995, dhe ndërkohë ajo është bërë një legjendë urbane.
Foto: NASA
