Kopshti Zoologjik i Cyrihut dhe ETH po punojnë së bashku për të mësuar më shumë rreth sjelljes së kafshëve duke përdorur teknologji të reja.
Java e dytë e pushimeve të pranverës në kanton: kur moti është me diell, turma familjesh dynden në kopshtin zoologjik të Cyrihut. Një nga atraksionet kryesore është parku i elefantëve, i cili aktualisht është shtëpia e tetë pakidermave aziatike.
Por kafshët jo vetëm që admirohen nga vizitorët, por edhe filmohen vazhdimisht nga kamerat e internetit.
Kopshti zoologjik dhe ETH Cyrih kanë hyrë në një bashkëpunim unik duke përdorur inteligjencën artificiale (AI) për të studiuar sjelljen e kafshëve të specieve të ndryshme. Drejtori i kopshtit zoologjik Severin Dressen (33), përgjegjës për qindra punonjës dhe rreth 5000 kafshë: “Ne duam të përdorim teknologji të reja për të përmirësuar më tej blegtorinë, për të kontribuar në kërkime dhe për t’i kuptuar kafshët gjithnjë e më mirë. Inteligjenca artificiale do të bëjë të mundur analizimin e sjelljes së shumë kafshëve për një periudhë të gjatë kohore.”
Në biologjinë klasike të sjelljes, çdo individ dhe çdo veprim duhet të vëzhgohen individualisht, gjë që kërkon shumë kohë.
Nga ana tjetër, algoritmet e inteligjencës artificiale, të zhvilluara nga Mehmet Fatih Yanik (44) dhe Markus Marks (32) nga Instituti i Neuroteknologjisë në ETH, mund të bëjnë dallimin midis kafshëve në regjistrime dhe të klasifikojnë automatikisht sjelljen e tyre.
Tre vjet zhvillim
Profesor Yanik, i cili nisi bashkëpunimin me kopshtin zoologjik, përpiqet të shpjegojë procesin kompleks në një mënyrë të thjeshtë: “Nëse një kafshë nuk është mirë, ha më pak dhe distancohet nga moshatarët e saj. Inteligjenca artificiale i mëson këto sjellje dhe i njeh ato në regjistrimet video.»
Organizatori i inteligjencës artificiale është Markus Marks, i cili përpara kohës së tij në ETH bënte kërkime së bashku me Mehmet Fatih Yanik në Institutin Amerikan të Teknologjisë në Massachusetts (MIT). Zhvillimi i algoritmeve zgjati pothuajse tre vjet. Që kur hulumtimi i neuroteknologut u publikua në revista të specializuara, gjithnjë e më shumë studiues dhe kopshte zoologjike kanë shprehur interes për këtë proces. Kështu ndodh edhe në Ugandë, ku me të po studiohet sjellja e shimpanzeve të egra.
Në kopshtin zoologjik të Cyrihut, të gjithë janë të lumtur për bashkëpunimin dhe ka një shkëmbim të gjallë me neuroshkencëtarët. Punonjësit e kopshtit zoologjik ua përcjellin njohuritë e tyre studiuesve, pasi kërkimi i dixhitalizuar i sjelljes te kafshët është ende një risi.
Edhe ekzaminimi i sjelljes së njerëzve mund të jetë më i lehtë, thonë Yanik dhe Marks. “Ndryshe nga kafshët, njerëzit nuk vrapojnë përreth, nuk kamuflohen në shkurre ose nuk kërcejnë nga pemët. Sfida e vërtetë për algoritmin është të funksionojë në një mjedis ku kafshët lëvizin shumë shpejt.” Për shkak se kafshët sillen ndryshe kur ndjejnë se po shikohen, mbikqyrja me video është gjithashtu një avantazh këtu.
Zgjerimi i planifikuar
Në natyrë, një kafshë nuk duhet të shfaqë ndonjë dobësi, prandaj vëzhgimi individual nga studiuesit nuk jep gjithmonë rezultatet e duhura. Gjatë regjistrimeve video, kafshët ndihen të pavëzhguara dhe sillen natyrshëm. Kjo ndihmon për t’i kuptuar ato më mirë dhe për të identifikuar problemet në kohën e duhur.
Për Dressen, përdorimi i inteligjencës artificiale në shumë zona të kopshtit zoologjik është i imagjinueshëm: “Inteligjenca artificiale mund të kontribuojë shumë në menaxhimin e kafshëve dhe kërkimin e kafshëve, veçanërisht në sistemet gjithnjë e më komplekse të ekosistemit, në habitatet që ne rikrijojmë”.
Në një avion të madh të planifikuar me 150 papagaj, studiuesit do të jenë gjithashtu në gjendje të bëjnë pyetje rreth sjelljes së tufës. Kjo do të ishte pothuajse e pamundur në natyrë për arsye praktike. Jo më pak për shkak të kësaj, kërkimi duke përdorur inteligjencën artificiale është kaq i rëndësishëm dhe, sipas Dressen, “një nga arsyet pse po promovojmë kaq shumë përdorimin e saj”.
Por nga kjo nuk duhet të përfitojnë vetëm banorët e kopshtit zoologjik. “Sa më mirë t’i kuptojmë kafshët dhe biologjinë e tyre, aq më mirë mund t’i mbrojmë ato në habitatet e tyre natyrore,” thotë drejtori i kopshtit zoologjik.
