Në sfondin e një situate botërore të ndryshuar rrënjësisht, historiani i Bazelit Georg Kreis pret që edhe përkufizimi i neutralitetit zviceran të ndryshojë. Situata e ndryshuar ndërkombëtare nuk do të thotë se Zvicra duhet të heqë dorë nga neutraliteti i saj, por përkundrazi se ne kemi nevojë për “më shumë fleksibilitet me këtë term”, thotë Kreis në një intervistë për “NZZ am Sonntag”.
“Duhet të ndryshosh gjithçka që të mos ndryshosh asgjë”, thotë historiani nga Bazeli, duke cituar Giuseppe Tomasi di Lampedusa. Për Kreis, duhet bërë një dallim midis konceptit të neutralitetit dhe politikës së neutralitetit. Politika e neutralitetit është menaxhuar gjithmonë në një mënyrë fleksibël, por parimi dhe praktika shpesh ndryshojnë. Kur Christoph Blocher ishte Ministër i Drejtësisë, Zvicra bashkëpunoi ngushtë me Shtetet e Bashkuara në luftën kundër terrorit. Askush në kampin e Blocher nuk pa një problem me neutralitetin. “Kjo tregon një konstante historike: të dielën këndohet himni i neutralitetit, ndërsa të nesërmen duhet të merremi me realitetin”, tha Kreis.
Edhe historiani emeritus Hans-Ulrich Jost deklaron në një intervistë për “SonntagsZeitung” se neutraliteti i Zvicrës ka qenë gjithmonë i lakueshëm si çamçakëzi. Nga njëra anë është krijuar një mit rreth neutralitetit, por nga ana tjetër termi mbetet abstrakt. Ka shembuj të panumërt të një politike të paqartë në lidhje me neutralitetin. Në këtë kontekst, Jost përmendi historianin e famshëm zviceran Jean Rudolf von Salis, sipas të cilit Zvicra kishte një qëndrim skizofrenik ndaj neutralitetit. Jost pajtohet. Duhet të vlerësohen deklaratat e një personi me veprimet e tij. Kjo vlen edhe për një vend, thotë ai.
Furnizimi me armë nuk është i mundur pa shkelur neutralitetin. Presidenti i Aleancës së Qendrës, Gerhard Pfister duhet të jetë i sinqertë kur bën thirrje për një hap të tillë. Konfederata kishte hasur tashmë në një situatë të ngjashme gjatë Luftës së Parë Botërore, kur Zvicra furnizoi me armë Francën dhe Britaninë e Madhe, kujton Jost./albora.ch/
