Çdo vit dhjetëra njerëz vdesin duke pritur për një transplant të organeve të shpëtimit. Për të rritur shkallën e dhurimit të organeve në vend, ligjvënësit duan të miratojnë një përkufizim të ri të pëlqimit. Votuesit do të thonë fjalën e fundit për këtë çështje të ndjeshme në maj.
Aktualisht në Zvicër është e mundur të hiqen organet e një personi të vdekur vetëm nëse paraprakisht kanë dhënë pëlqimin e tyre në mënyrë eksplicite.
Më 15 maj, votuesit do të vendosin nëse duan të ndryshojnë këtë koncept në mënyrë që të supozohet se të gjithë janë dakord për dhurimin e organeve. Prandaj, ata që nuk pranojnë dhurimin e organeve duhet të shprehin preferencën e tyre kur janë ende gjallë.
Debati filloi me një nismë popullore nga një grup sipërmarrësish nga rajoni frëngjishtfolës i Vevey-Montreux, JCI Riviera. Organizata donte të merrte prapa një projekti që do të përfitonte shoqërinë në përgjithësi. Presidenti në atë kohë zgjodhi dhurimin e organeve sepse një mik ishte në listën e pritjes së transplantit për një veshkë prej disa vitesh.
I mbështetur nga mjekë, politikanë dhe shoqata të specializuara në dhurimin e organeve, JCI Riviera mblodhi 100,000 nënshkrimet e nevojshme për të vërtetuar iniciativën e tyre. Teksti kërkonte që parimi i pëlqimit të të ndjerit për dhurimin e organeve të shënohej në Kushtetutë, përveç rastit kur personi shprehte dëshirën për të mos dhuruar derisa ishte ende gjallë. Qëllimi i propozimit ishte të shpëtonte jetë dhe të shkurtonte listat e pritjes për transplantin me vite.
Qeveria zvicerane i shkroi një kundërpropozim indirekt nismës, por me qëllime të ngjashme. Një ndryshim është përfshirja e rrethimit të personit të vdekur në procesin e vendimmarrjes. Një ndryshim në ligjin federal për transplantin e organeve do të mbulonte këtë ndryshim. I kënaqur me projektin e qeverisë, komiteti nismëtar tërhoqi tekstin e tij. Populli do të votojë më 15 maj për këtë kundërprojekt, i cili u miratua në parlament.
Deri më tani, dhurimi i organeve është bërë sipas parimit të “pëlqimit të qartë”, kur një person vdes, organet, indet ose qelizat mund të hiqen vetëm nëse personi ka dhënë pëlqimin e tij ndërsa është ende gjallë. Pëlqimi mund të ishte dhënë duke informuar familjen e tyre, duke mbajtur një kartë dhurimi organesh ose duke regjistruar dëshirat e tyre në të dhënat e tyre mjekësore. Nëse personi nuk ka lënë udhëzime pas, shoqëria e personit duhet të vendosë për një kurs veprimi që do të respektonte dëshirat e supozuara të personit.
Ligji i ri synon të ndryshojë këtë logjikë bazuar në “pëlqimin e supozuar” të të ndjerit. Fillon me supozimin se të gjithë pranojnë të dhurojnë organet e tyre. Nëse dikush është kundër idesë, ai duhet të shprehë preferencën e tij sa është ende gjallë./albora.ch/
